Aksaray; Edirne, İstanbul, Ankara, Adana, İskenderun karayolu ile Samsun, Kayseri, Konya, Antalya karayolu üzerindedir. 33-35 derece doğu meridyenleri ile 38-39 derece kuzey paralelleri arasında yer alır. Doğuda Nevşehir, Güneydoğuda Niğde, Batısında Konya ve Kuzeyde Ankara ile Kuzeydoğuda Kırşehir ile çevrilidir. Yüzölçümü 7626 km²’dir. Aksaray’ın Ağaçören, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy, Sarıyahşi olmak üzere 6 ilçesi, 192 köy ve kasabası bulunmaktadır.
Aksaray yüzey şekilleri itibariyle düzlüktür. Denizden 980 metre yükseklikte yer alır. İlin güneydoğusunda Hasandağı (3268 m); kuzeyi, orta bölümünden ayıran noktada uzanan ve Hasandağı ile birleşen Ekecik Dağı (2137 m) bu yaylada yer alan yüksekliklerdir. Aksaray’ın orta kesimleri, kuzeyi, güneyi tamamen ovalıklarla kaplıdır. Güneyde Obruk Platosu’nun uzantısı ve Aksaray Ovası bulunur. Aksaray, etrafı kuzeyde Kuzey Anadolu (Karadeniz), güneyde Güney Anadolu (Toros) Dağları; doğusu yüksek Doğu Anadolu Platosu, batısında İç Batı Anadolu yüksek platosuyla çevrili olan Orta Anadolu Bölgesi’nin Tuz gölü havzasında yer alır. Deniz etkisinden tamamen mahrumdur. En önemli akarsuyu Uluırmaktır. Yüzölçümü 7626 km² olan ilin, 5713 km²’si tarım arazisi, çayırlık, otlaklar ve meradır. Aksaray’ın en önemli gölü Konya ve Ankara ile müşterek sınırlara sahip oldukları Tuz Gölü’dür. Tuz Gölü ülkemizin en büyük ikinci gölüdür. Yüzölçümü 1500 kilometrekaredir.
Hasan Dağının çevresi geniş bir volkanik katmanla ve Yaprakhisar ile Ihlara arasındaki Ziga Kaplıcasındaki aynı hareketler sırasında kireçtaşı basıncı ile ısı sayesinde oluşan çatlaklardan dışarı çıkan doğal termal kaynaklarıyla örtülüdür. Ihlara Vadisi dünyaca ünlüdür. Bölgedeki yolculuk koridorları eski hanların yıkıntılarıyla doludur. Melendiz Dağlarından çıkarak Tuz Gölüne dökülen Uluırmak, geniş bir plato meydana getirmektedir.
Aksaray İlinde Merkez İlçe dahil 7 İlçe, 41 Kasaba 146 köy bulunmaktadır. Bağlı İlçeler; Merkez, Ağaçören, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy, Sarıyahşi’dir.
Merkez İlçe
Yüzölçümü 3.935 km2 ‘dir. Aksaray merkez ilçesi, Orta Anadolu’da yer alan Aksaray ilinin en büyük yerleşim yerlerinden ve ilçe merkezlerinden biridir. Aksaray, ilin baslıca yerleşim yeridir.
Ağaçören
Ağaçören İlçesi İç Anadolu’nun Orta Kızılırmak Bölümünün Güney doğusunda yer almakta olup, kuzey ve doğu komşusu Aksaray İlinin Ortaköy İlçesi, Güneyi Ankara İlinin Şereflikoçhisar ilçesi, batısı ise Aksaray ilinin Sarıyahşi İlçesidir. Ağaçören İlçesinin 1 Belde, 28 Köy ve 9 Mahallesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 430 km2 olup rakım yüksekliği 1.100 metredir. İlçe bir plato görünümünde olup doğu yakası Hasandağı’nın volkan tüfleri ile kaplı olup, genelde yapısı tozlu ve çoraktır. Hakim bitki örtüsü bozkır bitki örtüsüdür. Ağaç türü bitkiler küçük akarsu boylarında yetişen söğüt, kavak ve iğde ağaçlarıdır. İlçenin belli başlı tek akarsuyu Peçeneközü Çayıdır, tuz gölüne yakın olmasından dolayı gölün buharlı ve tuzlu havasından etkilenmektedir. Halk genelde tarımla uğraşmaktadır: buğday, arpa, nohut, fasulye, şeker pancarı yetiştirmektedir.
Eskil
Eskil İlçesi Tuz Gölü’nün Güneyinde, Tuz gölünün güneyinde Aksaray iline 67 km. Konya iline 115 km. uzaklıkta düz bir ova üzerinde kurulmuştur. Kuzeyinde Tuz Gölü, batısında Konya İl sınırı, Güneyinde Konya Karapınar İlçesi, doğusunda Aksaray iline bağlı Köy ve Kasabalar bulunmaktadır. Eskil İlçesinin 1 Belde, 4 Köy ve 15 Mahallesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 1.601 km2’dir. Eskil halkı genelde çiftçilikle uğraşmakta olup, Buğday, arpa ve şekerpancarı yetiştirmektedir.
Gülağaç
Gülağaç İlçesi İç Anadolu Bölgesinin Orta Kısmında, doğusunda Niğde ve Nevşehir il hudutları, Güneyinde Güzelyurt ve batısında Aksaray Merkez İlçe hudutları ile sınırlandırılmıştır. Gülağaç ilçesinin 8 Köy, 5 Belde ve 21 Mahallesi bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 341 km2 olup, rakım yüksekliği 1170 metredir. Geçim kaynağı genelde tarımdır. Doğal su kaynakları boldur.
Güzelyurt
Güzelyurt İlçesi İç Anadolu Bölgesinin Kapadokya Bölümü içerisinde yer almaktadır. Özel Çevre Koruma Bölgesi olan Ihlara Vadisi, Güzelyurt İlçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Güzelyurt ve civarı günümüzde çok iyi tanınan Kapadokya bölgesinin tüm özelliklerini üzerinde toplar. Manastır Vadisi, iki taraflı yüksek kayaların arasında olan su ve söğüt ağaçları, ayrıca pek çok kiliseler Ihlara Vadisi Analipsis tepesi civarındaki “Peri bacaları, Göreme, Zelve gibi Kapadokya bölgesi yüzey şekillerine iyi bir örnektir. İlçe kuzeyinde Gülağaç İlçesi, Güneyinde Niğde İl sınırı, batısında Aksaray hudutlarıyla sınırlandırılmıştır. İlçenin 8 Köy, 3 Belde ve 12 Mahallesi bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 355 km2’dir.
Ortaköy
Ortaköy İlçesi İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Kesiminde yer alır. Doğusunda Nevşehir İl sınırı batısında Ağaçören İlçesi, Güneyinde Aksaray ve kuzeyinde Kırşehir il sınırları ile çevrilidir. İlçenin 26 Köy, 5 Belde ve 21 Mahallesi bulunmaktadır. İlçe yüzölçümü 750 km2, rakım yüksekliği 1.140 metredir.
Sarıyahşi
Sarıyahşi İlçesi İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümünün güneyinde Hirfanlı Baraj Gölüne 5 Km mesafede yer almaktadır. Kuzeyinde Kırşehir İl sınırı, doğusunda Ağaçören İlçesi, batısında Şereflikoçhisar İlçesi, Güneyinde ise Aksaray İli bulunmaktadır. İlçenin 5 Köy, 1 Belde ve 10 Mahallesi bulunmaktadır. İlçe yüzölçümü 214 km2, rakım yüksekliği 870 metredir. Halkın geçim kaynağı büyük ölçüde tarıma, birazda hayvancılığa dayanmaktadır. Tarım ürünleri: Buğday, Arpa, Nohut, Şekerpancarı’dır. Sebzeler Domates, Biber, Salatalık, Patlıcan, Fasulye’dir. Hayvancılıkta ise küçükbaş hayvan olarak koyun, birazda Hirfanlı Barajı gölü kıyılarında balık avcılığı yapılmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder